1 Koyun Kaç Kg. Yem Yer? Yıllık Maliyet Hesaplaması

Ülkemizde süregelen işsizlik sıkıntıları neticesi ile vatandaşımız girişimci olmak adına çalışmalar yapıyor. Özellikle devlet tarafından başlatılan genç çiftçi projesi şeklinde projeler ile tersine göç hareketleri hızlandırılıyor. Tarım ve hayvancılık sektöründe çalışan kişilerin yaş ortalaması 50′ nin üzerinde. Gençler iş bulma hayali ile büyük şehirlere gitseler de ülkenin kalkınması için hayvancılık faaliyetlerine de ihtiyaç var. Üstelik bu işle uğraşan kişiler sürekli olarak yüzlerinin güldüğünü ifade ediyorlar. Hayvancılık faaliyetlerine başlayabilmek için öncelikle bu konuda bilgi sahibi olunması gerekiyor. Aslına bakılırsa tıpkı bir dükkan açmak gibi çiftlik kurmak da maliyet gerektiren işlerden bir  tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Koyun Para Kazandırır mı?

Bu işe yapılan bir yatırım söz konusu olduğundan dolayı yetiştiricimiz de emeğinin karşılığı almak istiyor. Yapılan yatırımın boşa gitmemesi adına çeşitli çalışmalar yapılıyor. İşe yeni başlayacak ve küçükbaş hayvancılık konusunda bilgisi olmayanlar koyun yetiştiriciliğinin para kazandırıp kazandırmadığını merak ediyor. Koyun yetiştiriciliği kazanç elde edilebilecek iş kollarından bir tanesidir. Çünkü hayvanların etinden, sütünden, yapağısından ve hatta gübresinden bile kazanç elde edilmektedir.

Her oyun kuralına göre oynanmalı. Hayvancılığın da bir kuralı var. Kurallara göre oynandığında kar elde etmenizin önünde herhangi bir engeliniz yok demektedir. Ancak kazanç sağlayabilmek için gelir ve gider dengesinin iyi hesaplanması gerekmektedir. Bir hayvan işletmesinin konu ne olursa olsun en büyük gider kalemini yem giderleri oluşturacaktır. Yem giderleri yetiştiricilerimizin belini bükmektedir. Devlet bu konuda çeşitli çalışmalar yapmakta ve yem bitkisi desteği vermektedir. Yem bitkisi ekenlere, ektikleri bitkiye göre değişmek kaydı ile dekar başına destekleme ödemesi yapılmaktadır. Bu desteklerden yararlanarak yem giderlerini en aza indirebilirsiniz. Ayrıca yem bitkisi desteği alanlara mazot ve gübre desteği de veriliyor.

Koyun Yetiştiriciliği Fizibilite Raporu

Koyun yetiştiriciliği işine başlamadan evvel gerekli araştırmaların yapılması gerekiyor. Bu da ancak bir fizibilite raporu hazırlamakla mümkün olmaktadır. Ülkemizde kırmızı et açığı vardır. Yurt dışından et alınmasının önüne geçmek amacı ile devlet tarafından verilen hibe ve teşviklerden yararlanabilirsiniz. Bu destekler sayesinde yaptığınız yatırım daha kısa sürede size dönecektir. Koyun yetiştiriciliği için öncelikle uygun olan bölgenin tercih edilmesi gerekiyor. Daha sonra yetiştirmek istediğiniz ırka karar vermelisiniz. Küçükbaş hayvancılık mera gerektirmektedir. Bu sebeple hayvan sayınız kadar büyüklükte bir meraya ihtiyacınız olacaktır. Yatırım yapmadan evvel planınızı iyi yaparsanız işletmenizin kar elde etmesi de mümkün olacaktır.

Kar elde edilmesini sağlayan en önemli hususlardan bir tanesi de et üretimi olmaktadır. Et koyunculuğu ve kasaplık faaliyetleri oldukça kar elde etmenizi sağlayacaktır. Bunun yanı sıra hayvanların sütünden, yapağı ve gübresinden de yararlanabilirsiniz. Besicilik konusunda ise ihtiyacınız olacak şeyler kesif ve kaba yemlerdir. Hayvanların gerekli olan besin maddelerini alması ancak doğru beslenme ile mümkündür. Fizibilite raporunda bulunması gereken konulardan bir tanesi de pazara yakınlıktır. Ürettiğiniz ürünleri satmak ve müşterilere ulaşmak için işletmeniz ile merkeze uzaklığın çok fazla olmaması gerekir. Bunun yanı sıra toptancılar ile de anlaşabilirsiniz.

Küçükbaş hayvancılığın meraya dayalı olduğunu söyledik. Mera hesaplaması hayvan sayısı ile doğru orantılı olmaktadır. 1 dekar mera 10 koyunun otlatılması için yeterli olmaktadır. Ayrıca ağıl kurulumu ve işletme için gerekli ekipman alımları da maliyet unsurlarından bazılarını oluşturmaktadır. Ağılların tipi iklime göre değişiklik göstermektedir. Genişlik ise hayvan sayısından fazla olmalıdır. Çünkü işletmenizi zamanla büyütebileceğinizi unutmamanız gerekiyor. Ağılı kuracağınız yerin iklim yapısının küçükbaş hayvancılık faaliyetleri için elverişli olup olmadığına karar verdikten sonra hayvanlarınızı alarak faaliyete başlayabilirsiniz.

Koyunun Beslenmesi

İşletme giderlerinin büyük çoğunluğunu yem giderleri oluşturacaktır. Özellikle meralardan bu ihtiyacı karşılayabileceğiniz gibi dışardan yemek almak istemiyorsanız da işletmenizin içerisinde yem rasyonları hazırlamanız gerekecektir. Koyunların beslenmesinin yüzde 90′ ı kaba yemlerden oluşmaktadır. Hayvanların gebelik ve sağmal dönemlerinde ise kaba yemin yanı sıra kesif yemin de takviyesi yapılmalıdır. Kaba yem ihtiyacı meralardan ve çayırlardan karşılanabilir. Meralardaki ot büyüklüğü 10 cm geldiğinde hayvanların otlatılması mümkündür. Özellikle bazı durumlarda meralarda bulunan otların içeriğindeki mineral seviyeleri azalmaktadır. Bu sebeple hayvanlara ilave kesif yem vermek gerekecektir.

130 kg kuru ot + 20 kg kesif yem ve 400 kg silaj karması bir hayvan için bir kış boyunca yeterli olacaktır. Hayvanların beslenme dönemleri 4’e ayrılmaktdır. Her dönemde aynı oranda yem verilmez.

• Kuru Dönem : Bu dönemde hayvanlar oldukça verimsizdir. 16 hafta sürer ve hayvana sadece kaba yem verilebilir. Fiğ, silaj gibi maddelerden bu yem ihtiyacı karşılanabilir. Pancar, havuç, şalgam, turp, lahana gibi bitkiler de hayvanlara yem olarak verilebilir. Yem olarak saman ve pancar posası da kullanılabilir. Kaba yem için rasyon oluşturmak gerekiyor ise baklagil otlarından hazırlanan bir rasyon hayvanlara verilebilir. Şayet mera yetmiyorsa tahıl karması, kuru ot gibi maddelerle de yem ihtiyacı karşılanabilir.
• Aşım Dönemi : Bu dönem koç atım dönemi anlamına gelir. Döl verimi almak amacı ile bu dönemde hayvanların kesif yemle beslenmesi gerekmektedir. Ek olarak hayvanlara kesif yem, arpa, buğday ve mısır verilebilir. 500 gr’dan 1,5 kg’a kadar da yonca verilmesi hayvanların ihtiyaçlarının karşılanması için yeterli olmaktadır. Aşım dönemlerinde koçlara da aynı uygulama yapılır ise döl verimi sağlanmış olur.

• Gebelik Dönemi : Gebelik dönemi iki aşamadan oluşmaktadır. İlk dönem gebeliğin 100 günü anlamına gelir. Doğuma kadar olan döneme ise 2. dönem adı verilir. İlk dönemde yavrular yavaş yavaş geliştiğinden dolayı hayvanların kuru dönemdeki gibi beslenmesi kafidir. İyi mera otunun yanı sıra yemlik pancar ya da silaj da kullanılabilir. 2. dönemde yavru hızlı büyüdüğünden ve süt oluşumu sağlandığından dolayı hayvanlara ilave gıda verilmesi gerekiyor. Arpa, mısır ve yulaf karıştırılarak doğuma kadar verilmesi uygundur.
• Sağmal Dönem : Gebelik döneminden de yüksek yem miktarına ihtiyaç vardır. Kaba yemlere ek olarak kesif yemlerin de verilmesi gerekmektedir.

Meraya çıktılarında ise erkek hayvanlara 1 kg kuru otun yanı sıra 400 gram da kesif yem vermek gerekecektir. Dişi kuzulara ise 250 gram kesif yemin yanı sıra 700 gram kuru ot vermek yeterli olmaktadır. Yem fiyatlarını inceleyerek Tarım Kredi Kooperatifleri’nden uygun fiyatlara yem alabilirsiniz.

1 Koyun Günde Kaç Kilogram Yem Yer?

Aşağıdaki tabloda 1 koyunun dönemlerine göre ne kadar yem yediği görülmektedir. Hayvanların verimsiz olduğu kuru dönemlerde 1,5 kilogram kuru ot yedirmek yeterli olurken hayvanların en verimli oldukları sağmal dönemde bu yem miktarı artış göstermektedir.

Erkek hayvanların da dişilere göre daha çok yem tükettiği unutulmamalıdır.

1 Koyunun Yıllık Yem Maliyeti

Koyunların beslenmesinde kullanılan iki tür yem var. Bunlar kaba ve kesif yemler. Kesif yemler arpa ve buğday gibi maddeler olurken, kaba yemler ise fiğ, yonca gibi maddeler olmaktadır. Ayrıca fabrikalarda satılan endüstriyel yemlere de kesif yem adı verilmektedir.

• 1 ton fabrika yeminin fiyatı : 1400 TL 
• 1 ton yoncanın fiyatı ise : 1000 TL olacaktır.

Ancak bu yemlerin karma halinde hayvanlara verilmesi gerekir.

Koyunlara yüzde 7 oranında kesif yem, yüzde 15 oranında ise kaba yem verildiğini farz edelim. 70 kilogram ağırlığında olan bir koyun 490 gr kesif yem yerken, 1050 gram da kaba yem yiyecektir. Yani bir koyun toplamda 1 kilo 540 gr yem yiyecektir. Yani günlük yem maliyeti 1,7 TL olmaktadır. Aylık 52 TL, yıllık ise 620 TL yem maliyeti olacaktır. 10 koyun için bu tutar 6,200 bin TL’ ye tekabül edecektir. Görüldüğü gibi yeme verilen paranın haddi hesabı yoktur.

10 Koyun 10 Yılda Kaç Koyun Olur?

Koyunlar 2 yaşına geldiklerinde yavrularlar. Gebelik süreleri genel olarak 5 hafta sürmektedir. Koyunların doğurganlık özelliği fazla olan cinsleri olsa da (Romanov koyunları gibi 5,6 kuzu) ya da tohumlama yöntemleri ile hayvanların bir yılda iki kez doğum yapmaları sağlansa da normal şartlarda yılda 1 kez doğum yapmaları en ideal olanıdır. 1 Koyun 10 Yılda 144 sayısına ulaşır. 10 yılda her koyunun yılda 1 yavru yaptığını düşünürsek işletmedeki toplam hayvan sayısı 1440 olmuş olur. Tabi her hayvan dişi olursa 🙂 Ancak bu sayı hayvanların tek yavru yapmaları durumunda geçerli olmaktadır. Şayet yavru sayısı artarsa sürüdeki hayvan sayısı da artış gösterecektir. Canlı hayvan alımları için Ziraat Bankası tarafından uygun faiz oranları ile verilen hayvan kredilerinden yararlanabilirsiniz.

Uygun bakım koşulları sağlandığında hayvanlarda döl verimi elde edilmesi de mümkün olmaktadır. İşletmenizin hijyen kuralları, hayvanların beslenmesi, sağlık durumlara gibi hususlara dikkat etmeniz gerekiyor. Görüldüğü gibi işletmede en önemli gider kalemini yem masrafları oluşturuyor. Ancak hazırlayacağınız yem rasyonları ile işletme maliyetlerini düşürebilirsiniz.

Bir Okuyucumuzun Koyun Kar Hesaplamasına Göre

1 koyun normal şartlarda yılda 1 doğum yapması ideal ise 1 koyun yılda 620 tl yem yerse 100 koyun 62.000t TL + elektrik, su, ilac, veteriner, traktör mazot, bakıcı, bekçi, işletme masrafları aylık en az 5.000 TL. ve buna göre  yıllık 60. 000 TL.’dir.
Bu kapsamda toplam gider 122 bin TL.
100 etlik koyun 100 kuzu verse 1 kuzu ortalama 20 kg. X 50 TL=1.000 TL. 100 kuzu=100 bin TL.
Bu işin kârı ise eksi 22 bin TL.’dir.

2023 Koyun Getiri Hesaplaması

• 1 torba besi yemi 355 TL
• 1 ton saman 4000 TL

100 koyun dan hesaplayalım:

1 koyun günlük 500gr. Yem 1kg.saman yer o halde

100 koyun günlük 50kg yem 100kg saman yer

1 ayda 1500kg yem 3000kg yani 3 ton yem yer.

4 ayda 6 ton yem 12 ton saman yer gelelim maliyete

6 ton yem=42.600 TL

12 ton saman=48.000 TL eder.

100 kuzudan 50 tanesi erkek olsa tanesi 4000 TL den ne yapar.

50 erkek kuzu × 4000tl =200.000 TL yapar

100.000 TL masrafı çık sana 100.000 TL para artı 50 adet dişi kuzu kaldı

Aha 60.000 de çobana ver aylık 10.000 den altı aylığına sana yine 40.000 artı 50 kuzu kaldı.