1 İnek İçin Kaç Dönüm Mera Gerekir? Otlatma Hesaplaması
Büyükbaş yetiştiriciliği yapmak istiyorsanız ilk işiniz bir fizibilite raporu hazırlamak olacaktır. İlk olarak bir ineğin günlük ve yıllık maliyet hesaplamasını yapın. Bir inek için kaç dönüm mera gerekli olduğunu bilirsek hayvan sayısını bu kapsamda seçebilir işletmemizi bu hesaplamaya göre kurabiliriz. 300 koyun için gerekli olan arazinin dönüm hesaplaması ile bir büyükbaş hayvan için gerekli mera aynı oranda olmayacaktır. İçeriğimiz de sizlere mera hayvancılığının nasıl yapılacağından, mera otlatmasının kapasite hesabından ve mera hayvancılığının zararlarından bahsedeceğiz.
Mera dediğimiz yerler çayırlar, kırsal bölgelerdir. Hayvanların otlama ihtiyaçlarının giderilmesinde büyük bir önem taşıyan bu yerlerde hayvancılık faaliyetlerini gerçekleştirmek yetiştiricilerin yem maliyetlerini düşürmeleri sebebi ile oldukça fazla kar sağlayacaktır. Meralarda büyükbaş, küçükbaş, kanatlı hayvan yetiştiriciliği yapabilirsiniz. Bu yerlerde yağış ve doğal bitki örtüsü dağılımı ile hayvanların yerleşimi ve dağılımı arasında paralel bir bağ bulunmaktadır. Mera hayvancılığı yapmak için iklim koşullarını da baz almanız gereklidir. Et ve süt verimi için bu husus önemli olup yıllara göre çeşitlilik gösterebilecektir. Et ve süt veriminin artırılması için hayvanların meralardan beslenmesi yeterli bulunmamakta olup kesif yem ile desteklenmesi gereklidir.
Mera Hayvancılığı Nasıl Yapılır?
Mera hayvancılığı yapmak için öncelikle işletmenizi kırsal bir alana kurmanız gereklidir. Aynı zamanda kurulum yaptığınız merada verimli otlarda boy vermiş olmalıdır. Şayet merada ot bulunmuyor ise zenginleştirme ve iyileştirme çalışmaları yapmanızı öneririz. Ayrıca yapay meralar da bulunmaktadır. N11, Hepsi Burada gibi online alışveriş sitelerinden çayır mera tohumu alıp ekip hayvanlarınız için uygun hale getirebilirsiniz. Ancak siz yine de mera hayvancılığı için otlak hususunda verimli yerleri seçmeye çalışın. Meralardan iyi bir şekilde verim sağlamak için;
- Meraların yabancı otlardan arındırılması,
- Meralara ve bakıma ihtiyacı olan meralara kompost işlemi uygulanarak gübre atılması,
- Kaliteli ve susuz kalma olasılığına karşın dayanaklı tohumlar kullanılması gereklidir.
Küçükbaş hayvanların maliyetleri ve kazançları büyükbaş hayvanlara göre daha az olmaktadır. Tüketilen yem oranları, kapladıkları alan ve satın alımlarındaki tutarlar açısından yıllık maliyetleri düşük olacaktır. Bu sebeple çok büyük bir sermayeye sahip değil iseniz küçükbaş hayvancılık yapmanız daha doğru olacaktır. Örneğin bir dönüm arazide 10 koyun otlatılır iken bir dönüm arazide hayvanın kilosuna göre maksimum 3 hayvan otlayabilecektir. Küçükbaş hayvanlar büyükbaş hayvanların 10’da 1’i kadar yem tüketimi yapmaktadır.
Mera Hayvancılığının Zararları
Mera hayvancılığına ilişkin forum sitelerinde büyükbaş hayvanların yetişmeyeceğini ve gerekli besin kaynağını edinemeyeceği gibi hususlara yer verilmiştir. Ülkemizde dört mevsimin yaşanması sebebi ile illerde tarım ve hayvancılığa yatkın olan pek çok il bulunmaktadır. Mera hayvancılığı gerek işletme sahipleri için, gerekse de yetişen hayvanlar için oldukça fazla yarar sağlamaktadır. Özellikle kırsal yerleşim yerlerinde yaşamını devam ettiren kişiler hayvanlarının yem, dinlenme, sulama vb. ihtiyaçlarını karşılamaları adına hayvan sayısına uygun bir ahır temin etmektedir. Hayvanlarının otlama ihtiyaçlarını ise köylerinin dağlarında, otlamaya uygun tarla veya bahçelerden karşılıyorlar.
Mera hayvancılığının bilinen çok fazla zararı bulunmamaktadır. Genel anlamda vatandaşların bazıları hayvanların yedikleri otlar yüzünden doğanın tükendiğini düşünse de aksine mera hayvancılığı sayesinde toprak veriminin artması sağlanıyor. Mera hayvancılığının bilinen en büyük zararının iklim koşulları olduğunu söyleyebiliriz. Bazı hayvanlar soğuk iklim koşulları için uygun olmaması sebebi ile çok çabuk hastalanabiliyorlar. Büyükbaş hayvanlarda genel olarak bu sorunla çok karşılaşılmasa da küçükbaş hayvan ırklarının bazılarının soğuk ile arası olmadığı için çok çabuk hastalanabiliyorlar. Bu sebeple mera hayvancılığında yalnızca otlak bir alana çit gererek hayvanlara barınak yapmayınız. Muhakkak bir barınak da tedarik etmeye çalışın.
Bir Büyükbaş Hayvan İçin Gerekli Mera Ne Kadardır?
Büyükbaş hayvanlar gün içerisinde meralarda hemen hemen 7 saat otlamaktadır. Belirtilen bu zaman dilimi içerisinde ortalama 70 kilogram civarına mera otunun tüketimini gerçekleştirebilir. Meralardaki otların kalitesi düşük ise hayvanlar enerji ve mineral hususlarındaki gereksinimlerini karşılayamayacakları için kesif yemlere ihtiyaç duyulacaktır. (Koşul ne olursa olsun hayvanlardan iyi bir verim elde etmek istiyorsanız hayvanlar için kesif yem temininde bulunmalısınız.)
Buzağılar içim meralardaki beslenmenin yanı sıra protein ve tahıl karması ek gıda olarak yapılması gereklidir. Bunun yanı sıra ineklerin sağmal dönemde olması durumunda meralar yeterli besin kaynağını oluşturacak şekilde değil ise tane yem karması takviye gıda olarak verilebilir. Yani gıda takviyelerini veya kesif yemleri aza indirmek ve maliyeti düşürmek için mera alanlarını oldukça verimli hale getirmeniz gereklidir.
Bir inek vücut ağırlığının %10’u kadar ot tüketmesi gereklidir. Bir dönüm arazideki otların 1 cm olduğunu var sayar isek bir dönümde toplamda 9 kilogram ot vardır. Bir koyunun merada yetişmesi için gerekli otun uzunluğu 10 cm olmalıdır. İnek için de 20 cm olması gerektiğini düşünür isek bir hayvan için hesaplamayı yapalım;
- Bir merada 20 cm uzunluğunda ot var ise bir dönümdeki toplam ot miktarı: 9*20= 180 kilogram olacaktır.
- 1 dönüm arazinin yalnızca 3 inek için yeterli olabileceğinden bahsettik.
- Bir dönüm arazide 180 kilogram ot 3 hayvan için yeterli olacak ise= 180/3= 60 kilogram ot bir hayvana düşmektedir.
- Bir inek, bir günde toplam ağırlığının %10’u kadar ot tüketmek durumunda ise; 500 kg ağırlığında bir inek 50 kilo ot tüketmesi gereklidir.
- Bir dönüm arazinin 1000 metrekare olduğu kanıtlanmış bir gerçek ise ve bir dönüm arazide;
- 3 büyükbaş hayvan otlayabiliyor ise 1000/3= 333,33 metrekare civarında bir rakam 1 tane inek için yeterli olacaktır.
- Şayet 12 adet büyükbaş hayvanınız var ise yaklaşık 4 dönümlük bir arazinizin olması gereklidir.
Büyükbaş Mera Otlatma Kapasite Hesabı Nasıl Yapılır?
Mera hayvancılığı yapmak için ilk olarak alan verimsiz ise birtakım iyileştirme çalışmaları ile düzenlemek gereklidir. İlk başlıkta belirttiğimiz gibi meraların sürekli olarak kompost yapılması ve gübre atılması, yabancı otlardan temizlenmeli, kaliteli tohumlar kullanılmalı ve meranın nöbetli sistem ile dinlendirme yapılması gerekmektedir. Aşağıdaki tabloyu inceleyerek nöbetli sistem ile otlatma süreleri hakkında bilgi alabilirsiniz;
Meralar ne kadar bakımlı ve verimli olur ise hayvanların beslenmesi de o kadar düzenli ve iyi olacaktır. Hayvanların da beslenme ihtiyaçlarını bu meralardan karşılaması daha az yem tüketecekleri anlamına gelecektir. Mera otlatmasında büyükbaş hayvanlar için kapasite hesaplaması belli başlı bazı kurallar eşliğinde yapılmaktadır. Bir ineğin tüketmesi gereken ot yukarıda da belirttiğimiz gibi mevcut ağırlığının %10’u kadar olmalıdır.
İneklerin ağırlıkları beslenme şekillerine ve bünyelerine göre değişiklik göstermektedir. 250 kilogram ağırlığında da inek bulunmaktadır 800 kilogram ağırlığında da.. Hayvanlar için gerekli olan mera da buna göre hesaplanmaktadır. Büyükbaş hayvanların meradaki otlardan beslenmesi için otların boyu 20 ile 25 cm olana kadar beklenmektedir. İneklerin kilogramlarına göre kaç dönüm arazi gerekli olduğunun hesaplaması ise hayvanların ağırlıklarına göre yapılmaktadır. Temin edilmesi gereken araziler hayvan sayısı ve kilolarına göre belirlenecektir.
- 400 kilogram ağırlığındaki bir hayvan 400/10= 40 kilo ot tüketmelidir. Bu kapsamda otların toplamda 180 kilogram olduğunu var sayar isek 400 kilogramlık 4 tane inek bir dönüm arazide otlayabilir.
- 800 kilogram ağırlığında bir ineğin 800/10 hesaplamasına göre günlük 80 kilo ot tüketmesi gerekmektedir. Buna göre 180 kilogramlık ota sahip bir dönüm arazide yalnızca 2 adet inek otlatılabilecektir.
Mera ve arazi kapasitesi hesaplaması yapılırken hayvanlar için inşa edilecek barınakta hesaba katılmalıdır. Mera hesaplamasında hayvanların kilosu, merada bulunan otların boyları da hesapta değişiklik gösterecektir.